Klinkt dit scenario je bekend in de oren? Je puberdochter heeft vanmorgen (alweer!) de badkamer ingepalmd. Ze vertoeft er al een eeuwigheid, terwijl jij ongeduldig op de klok kijkt. Zo kom je vast te laat op je werk! Je denkt “Hoe is het mogelijk dat ze geen rekening met mij houdt?! Ze is zo respectloos!” Je weet echt niet hoe je moet communiceren met pubers opdat zij naar je zou luisteren.

Ondertussen staat zij voor de spiegel en denkt “No way dat ik met deze puist op mijn neus naar school vertrek!” Je bonkt op de deur en roept dat ze zich moet haasten. Zij roept terug: “Jij begrijpt ook niks! Laat me met rust!”

Wanneer ze eindelijk uit de badkamer stapt, kan ze je wel schieten met haar ijzige blik. Bovendien heeft ze haar bus gemist, dus moet je haar naar school brengen en kom jij te laat op je werk. Je zucht hopeloos tegen je collega “Waarom luistert mijn kind niet naar me?! Moet ze dan echt om alles de strijd aangaan?!”

Jij en je puber leven in twee verschillende werelden, met twee verschillende referentiekaders, en een gigantische kloof tussen jullie die de communicatie lastig maakt. Als communicatiedeskundige en moeder van twee pubers weet ik uit de eerste hand dat hoe meer je je kinderen probeert te pushen, hoe meer ze in de verdediging of met de hakken in het zand gaan. Ze reageren reactief: ofwel exploderen ze, ofwel sluiten ze zich af. En ze denken “Mijn ouders begrijpen er niks van, dus het heeft geen zin om het proberen uit te leggen.”

Zich afsluiten en ontploffen zijn vaak de enige manieren waarop je puber kan communiceren wanneer situaties te intens worden. En natuurlijk veroorzaakt dat alleen maar meer conflicten.

Deze 3 onontbeerlijke tips hebben mij al veel geholpen om goede gesprekken te hebben met mijn pubers:

1. Het geheim om je puber te laten luisteren

Als je open wilt communiceren met pubers, probeer je dan in te leven in zijn wereld. Probeer hem te begrijpen, hoe moeilijk dat soms ook mag zijn. Ook als je er niet volledig mee akkoord bent of in de verste verte niet weet waar hij het over heeft.

Wanneer je dochter bijvoorbeeld morgen een wiskundetest heeft, en in plaats van te studeren is ze met haar vriendin aan het chatten. Jij denkt “Ze moet studeren want anders kan ze haar onvoldoende van vorig trimester niet inhalen.” Maar zij is om andere dingen bezorgd. Ze denkt “Ik moet echt met Marieke onze ruzie van vanmiddag uitpraten. Anders zullen morgen al mijn vriendinnen tegen me zijn.”

Merk je de twee verschillende werelden in dit voorbeeld? Je zou het volgende kunnen proberen: “Ik weet hoe vervelend het voor je is als je ruzie hebt met je vriendin. Ik weet ook hoe belangrijk het voor je is om die test voor wiskunde morgen goed te maken. Zullen we eens kijken hoe je je tijd vanavond zo goed mogelijk kunt organiseren?”

Ik heb gemerkt dat deze manier helpt om hun oren te openen, in plaats van dat ze in de verdediging gaan.

2. Laat de emoties achterwege bij het communiceren met pubers

Emoties zijn je grootste vijand als je rustig wilt communiceren met pubers. Onthou altijd dat wat je pubers zeggen of doen niet persoonlijk naar jou toe gericht is. Misschien vindt je het niet leuk hoe ze zich gedragen of hoe ze denken, maar hou je emoties erbuiten. Ik zeg niet dat dit een gemakkelijke klus is. Het is lastig, maar het is doenbaar. Het is een vaardigheid net als een andere, die je kunt aanleren door veel te oefenen.

Het heeft geen zin om boos te worden op je puber omdat hij is wie hij is. Hij heeft gewoon nog niet de juiste vaardigheden om betere keuzes te maken. Het is jouw taak om hem te begeleiden met deze vaardigheden, zodat hij in de toekomst betere keuzes kan maken.

Wanneer je beseft welke jouw taak als ouder is – ook op cruciale momenten – zul je minder emotioneel zijn.

3. Stel nieuwsgierige vragen in plaats van beladen vragen

Vraag je puber naar zijn eigen ideeën en wees bereid tot samenwerking. Laat hem weten dat je in hem gelooft en dat je niet boos bent omdat hij in de knoop ligt met zichzelf. Als je hem laat voelen dat je vertrouwt in zijn kunnen en dat hij dingen zelf mag ontdekken, zal het wederzijdse vertrouwen groeien.

Stel geen beladen vragen die je kind in de verdediging duwen, zoals “Waarom kun je niet op tijd opstaan?” In de plaats daarvan zou je het gesprek kunnen openen met “Sam, heb je enig idee hoe je ervoor kunt zorgen dat je op tijd opstaat?” Als hij het niet weet, biedt dan enkele van je eigen ideeën aan en vraag hem welk voor hem het beste zou werken. Laat je puber weten dat het zijn probleem is dat hij moet oplossen. Jij kunt hem enkel begeleiden en helpen zoeken naar een oplossing, hem laten ervaren welke de evidente gevolgen van zijn daden zijn.

Jouw taak is om je kind te helpen zelfstandig te denken, zodat hij het gevoel krijgt controle te hebben over zijn eigen leven. Luister met een open hart naar wat hij te zeggen heeft en vraag hem om kritisch na te denken over iedere mogelijke keuze. Wat zal het waarschijnlijke gevolg zijn van elke keuze en hoe zal hij zich daarbij voelen?

EXTRA TIP: Bespreek niks tot jullie allebei kalm zijn.

Het heeft geen zin om de discussie aan te gaan wanneer jullie beiden oververhit zijn. Wacht tot het mogelijk is om een rustig gesprek te voeren. Hoe vaker je weigert in het drama mee te gaan, hoe meer succes je zult hebben in je gesprekken met je pubers.

Heb jij nog een andere tip om een goed gesprek te voeren met je tiener of puber? Laat het ons weten in het reactieveld hieronder.

ls je dit artikel waardevol vindt, deel het dan gerust met je netwerk via Facebook, LinkedIn of Twitter via de knoppen hieronder.

Ik wens je veel fijne gesprekken!

Anja