Afgelopen weekend zat ik samen met mijn moeder en broer aan tafel in mijn ouderlijk huis. Mijn vader lag op zijn ziektebed. Hij heeft longkanker en de verwachting is dat hij nog slechts enkele weken te leven heeft.
Hoewel ik de pijn van het naderende afscheid van mijn vader duidelijk voel, wil ik me niet laten leiden door mijn emoties. Want emoties kunnen lelijke dingen doen met een mens. Al wekenlang hoor ik mijn moeder en broer vanuit hun negatief ervaren emoties oordelen uiten over mij. Vanuit hun pijn en het niet daarmee om kunnen of willen gaan, projecteren ze allerlei dingen op mij, zodat ze zich voor even niet hoeven bezig te houden met hun eigen pijn.
En ik kijk en luister ernaar in Liefde. Ik zie hun pijn, ik zie hun struggle. Het doet pijn… Pijn en Liefde liggen zó dicht bij elkaar…
Want ondanks de pijn en de emoties kan ik er ook de schoonheid van inzien. Zij noemen het gevoelloos en hard, ik noem het Liefde. En we hebben allemaal gelijk, ieder vanuit zijn eigen ogen, vanuit ieders wereldse waarheid.
Twee kanten
Aan alles zit twee kanten, zo ook aan het proces waar mijn vader momenteel doorheen gaat. Ik probeer zoveel mogelijk de mooie kanten te bekijken. Want ja, het is op een bepaalde manier ook heel erg mooi om te zien. Ik heb hem altijd gekend als een keiharde mens. Hij liet zich door niets of niemand iets zeggen, had steeds zijn principes en was daar met geen stokken vanaf te brengen. Ik heb altijd de strijd gezien die hij met het leven aanging, hard voor anderen en hard voor zichzelf. Sterk in het ophouden van zijn maskers, zogenaamd onkwetsbaar.
Maar nu hij zijn einde voelt naderen, lijkt het of hij niet meer de kracht heeft – of misschien niet meer het nut inziet – om krampachtig zijn maskers op te houden. Hoe dichter hij “bij het randje” zit, hoe zachter ik hem zie worden. En dat is zó mooi! Daar kan ik werkelijk in liefde en schoonheid naar kijken, zonder oordeel over wat geweest is.
Wanneer hij zich dan een dag wat beter voelt, zie ik de maskers weer. Zoals afgelopen weekend, toen hij de touwtjes nog strak wilde aantrekken door te zeggen wat ik moet doen wanneer hij dood zal zijn. Ik vind het aandoenlijk te zien hoe hij op zulke momenten krampachtig de controle wil behouden. Toch zal het moment komen waarop hij geen enkele andere keuze heeft dan de controle los te laten en te beseffen dat controle slechts een illusie is.
Naakt
Zelf heb ik ook op vele momenten in mijn leven een zwaar harnas gedragen, maskers opgehouden, geleefd met de illusie dat ik onkwetsbaar was. Ik wist niet beter toen dan de bullshit te geloven.
Maar Kahlil Gibran schreef: “Wat is sterven anders dan naakt staan in de wind en smelten in de zon?” En dat is de manier zoals ik zoveel mogelijk probeer mijn leven te leiden; kwetsbaar naakt in de wind, beseffende dat iedere seconde de laatste kan zijn. Dus waarom zou ik nog energie verliezen aan de maskers krampachtig omhoog houden? Waarom zou ik niet vanuit volle Liefde in het leven staan? Mijn ego mag langzaam sterven.
Voor de gek houden
Want wees eens eerlijk: wie hou je het meest voor de gek wanneer je het masker van onkwetsbaarheid blijft ophouden? Je kunt denken dat je onkwetsbaar bent of de controle kunt behouden in iedere situatie, maar in werkelijkheid geef je de verbinding met anderen geen kans zolang je strak in het harnas blijft zitten.
Dus ga naakt staan in de wind. Laat je kwetsbaarheid zien en kijk wat er gebeurt.
In Liefde,
Anja
(Twee weken na het schrijven van deze blogpost is mijn pa gegaan. Het artikel over het definitieve afscheid kun je hier lezen.)
Het is jammer dat meestal een ingrijpende gebeurtenis je bewust moet maken dat je kwetsbaarheid tonen uiteindelijk beter voor je is. Ik heb het ervaren en het is in ieder geval beter zo dan het helemaal niet te doen.
Veel sterkte de komende tijd voor jou en je familie!
Sterkte, want afscheid nemen voor altijd is bijzonder ingrijpend. Het is ook niet te vatten met je gewoon mensenverstand. Zo veel als mogelijk je vader bijstaan met eenvoudige zaken, zijn lievelingsmuziek, een goed, kortverhaal, nog iets lekkers om te eten (als dit kan), mooie herinneringen van vroeger bovenhalen, je vooral heel dicht bij hem voelen en laten voelen…
Ook jouw vader heeft zijn gedachten, maakt aan het einde van zijn leven de balans op. Laat hem weten dat het goed was, dat het plezant was, dat je zijn dochter bent die met dankbaarheid terugdenkt aan alles. Ook zelfs deze kans, om op een georganiseerde manier afscheid te kunnen nemen. Ondanks alles is dit een voorrecht.
Marleen
Mijn papa is ook heel ernstig ziek en hij kiest ervoor om zich niet te laten behandelen. Fases van kwaadheid, onbegrip, angst, twijfel, onzekerheid en gelatenheid wisselen elkaar af, zowel bij hem als bij zijn vrouw, mijn broer en ik. Ik probeer alles in liefde te ondergaan en er gewoon te zijn voor hem. Als ik constant inzit, in zijn plaats, met zijn situatie, word ik gek. Daarom zeg ik: “Komt, wat komt.” Ik ben niet verantwoordelijk voor hem. Hij mag zijn keuzes maken.
Veel sterkte en liefde!
Hoi Anja,
Ik dank je voor het delen van je kwetsbaarheid.
Veel liefde wens ik je om “sterk” te zijn in je kwetsbaarheid.
Lieve Anja, dankjewel voor het delen van dit mooie inzicht. Ik hoop dat je moeder en je broer kracht kunnen putten uit jouw liefde. Heel veel sterkte voor jullie allemaal.
Soms vraag ik me wel eens af wat nou eigenlijk beter is: afscheid kunnen nemen of niet? Ik heb een langzame dood van dichtbij zien gebeuren en alle zorgen en ongemakken die daarbij komen kijken. Het leven van zowel de stervende als de overlevenden staat totaal op zijn kop. Het lijkt wel of dood belangrijker is dan leven.
Mijn vader overleed geheel onverwacht, ik heb daardoor geen afscheid kunnen nemen en ook geen ziekteperiode meegemaakt. Eerlijk gezegd, denk ik dat dat alleen vervelend is als er dingen nog ongezegd zijn. De dood is van zichzelf zo natuurlijk.
Niemand keek er bij mij van op dat ik tig dingen omtrent zijn overleden positief bekeek: het was fantastisch weer, hij hoefde niet het gevreesde ziekenhuis in, hij had ons volwassen zien worden, zijn zorgen waren over, hij had genoten van het leven. Waarom mag dat in rouw wel en in ‘pre-rouw’ niet?
Sterkte Anja
Hug
Ik weet uit eigen ervaring en zie dat ook vaker om mij heen, dat het sterven van één van je ouders een totale ommezwaai in je leven kan teweegbrengen. We worden weer even gewezen op de zaken die in het leven van werkelijk belang zijn.
Ik wens jou en jouw familie veel sterkte en liefde toe in deze zware tijd.
Mooi verwoord Anja! Knap van je dat je dit hier deelt.
Het is zo makkelijk om blijven maskers op te houden, tot er barsten in komen. Het vraagt anderzijds ook heel veel moed om het niet te doen en je kwetsbaar durven opstellen. Ik denk hierbij aan de Ted Talk Video van Brené Brown (the power of vulnerability).
Ik wens je nog meer mooie momenten toe in dit bijzondere proces met je familie.
Veel liefs,
Delphine
Hoi Anja,
Wat prachtig hoe je het af en toe loslaten van de controle en maskers van je vader beschrijft.
Jouw ervaring doet mij denken aan diepe vergeving.
Heel veel bijzondere momenten gewenst in deze gebeurtenissen.
Warme groet.
Lieve Anja,
Sterkte met jullie afscheid en de voorbereiding daarop.
Hartelijke groet,
Stire
Lieve Anja,
Wat heb je dat prachtig verwoord. Ik kende het verhaal en vind het heel ontroerend neergeschreven.
Ik hoop dat je nog veel “kwetsbare ” momenten met je vader mag beleven zolang het nog kan. Dat geeft je straks de mooiste herinneringen. Geniet er op jouw manier van.
Liefs.
Hoi Anja,
Je hebt het heel mooi omschreven. Ik herken de muur om je heen. Anderen geen kans geven zich met jou te verbinden. Onlangs kreeg ik van twee verschillende personen de opmerking dat velen mij graag willen helpen, maar dat ik hen niet toesta mij te helpen. Eentje vond mij daarin egoïstisch.
Ik wens jullie veel sterkte de komende tijd. En heel veel liefde voor en naar elkaar.
Hartelijke groet
Angela
Lieve mensen allemaal,
Ik voel me ontroerd door al jullie lieve en meelevende reacties. Het doet deugd te weten dat ik zoveel warmte en ondersteuning rondom me heb. Dankjewel!
Kwetsbaarheid tonen is goed. Je durft je zelf te zijn. Wat is mooier dan je zelf durven zijn in kwetsbare tijden.
Dank je Anja. Zo is het gewoon. Daarom ik geloof in je. Want ik moest dat ook leren. Want door net naakt niets meer te zeggen gaf ik mijn kwetsbaarheid toe. Ze kregen me maar nog meer kreeg ik mezelf terug. Ik weet niet 🙂 wat de tijd brengt. Maar zoals mijne outplacement zegt zelden zo een positivo, ben ik eh. En weirdo, karma komt zichzelf tegen. Geloof in je. Net omdat … jij alle kanten bekijkt. Xxx